بهترین روش ها و تغذیه مناسب برای تقویت حافظه و یادگیری سریع

یادگیری و ثبت مفاهیم و اطلاعات جدید، یک مهارت می باشد. برای بهبود قدرت حافظه و یادآوریِ خود، باید به نکات و روش هایی ساده دقت کرد مانند: تغذیه ، ورزش، خواب، روش مطالعه و ... . عادت های صحیح برای تقویت مغز و افزایش حافظه نیز ضروری است.

راه های تقویت حافظه در اسلام

حضرت محمد (ص) در وصیتشان به امیرالمومنین علی (ع) فرموده اند: ای علی؛ خوردن کدو بر تو لازم است پس آن را فراوان استفاده کن، چرا که موجب افزایش و تقویت حافظه می شود. همچنین پنج چیز، فراموشی و بلغم را از بین می برد و بر حافظه می افزاید : مسواک زدن، روزه گرفتن، قرائت قرآن، و خوردن عسل و کندر.

همچنین پیامبر (ص) فرموده اند: کسی که کدو را با عدس بخورد، دلی نرم تر و حضور قلبی بیشتر را سر نماز خواهد داشت و به نقل از حضرت علی (ع) ، پیامبر (ص) از میان خورش ها و غذاها، کدو را بیشتر می پسندیدند و به زبان امروزی کدو برای تقویت حافظه و افزایش تمرکز و قدرت مغز توصیه می شده است.

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: هر کس ناشتا بر خوردن مویز مداومت کند، فهم و حافظه و ذهن، روزی او میشود و بلغم او کاهش می یابد.

امام کاظم (ع) برای تقویت حافظه می فرمایند: همانا خوردن کدو موجب افزایش عقل می گردد.

امام صادق (ع) در رابطه با تقویت حافظه می فرماید: کدو علاوه بر درمان درد قولنج برای تقویت حافظه بسیار مفید است. همچنین انار را با پیه آن بخورید؛ چرا که معده را پاک می کند و باعث افزایش ذهن می شود .یکند.

برای تقویت حافظه چی بخوریم؟

استفاده از یک رژیم غذایی سالم و مناسب نه تنها برای جسم مفید است، بلکه برای تقویت مغز و افزایش حافظه نیز ضروری است. بر طبق نظرات آکادمی عصب شناسی آمریکا، خوردن میوه ها و سبزیجات غنی از آنتی اکسیدان ؛ مانند گوجه فرنگی، توت ها، اسفناج، مرکبات، هویج، کلم بروکلی و سیب زمینی شیرین می تواند تا 11 درصد احتمال سکته را پایین بیاورد.

پلی فنول ها و آنتی اکسیدان های موجود در ذغال اخته و انواع میوه های جنگلی و انگور می تواند توانایی ارتباط سلول های مغزی را با یکدیگر بالا برده و خطر آسیب رسیدن به آنها را پایین آورد.

به جز میوه و سبزیجات، مواد دیگری مانند ویتامین های B مثل نیاکتین و اسید فولیک و همچنین کارکامین برای تقویت و افزایش حافظه موثر هستند و خطر ابتلا به آلزایمر را پایین می آورند.

ویتامین های B

ویتامین های B برای بسیاری از عملیات متابولیک بدن و سلامت آن بسیار ضروری هستند.

ویتامین B12 و اسید فولیک در رابطه با مغز و تقویت حافظه اهمیت بسیاری دارند . ویتامین B12 برای حفظ غلاف میلین ، ماده ی سفید چربی که غلاف برخی رگهای عصبی را می پوشاند و باعث عملکرد بهتر آنها می شود و اسید فولیک هم ماده ی بسیار موثری برای مغز است که باعث بهتر کار کردن انتقال دهنده های عصبی می شود. با کاهش میزان اسید فولیک در مغز ، احتمال از دست رفتن حافظه بیشتر می شود.

اسیدهای آمینه

اولین وظیفه آمینو اسیدها این است که به عنوان سدی برای پروتئین ها عمل کنند. اما انواع بخصوصی از آنها برای تقویت مغز هم کاربرد دارند. به طور مثال پیروگلوتامین L نیز برای متابولیسم سلول های عصبی کاربرد دارند ، تاورین L یک محافظ عصبی قوی است که از سلول های عصبی در مواجه به استرس و فشارها محافظت می کند و DMAE نیز باعث تقویت حافظه ی کوتاه مدت می شود.

قهوه

قهوه یکی از منابع سرشار از کافئین است. کافئین می تواند با بهبود عملکرد حافظه ی کوتاه مدت ، قدرت تمرکز و درنتیجه کارایی حافظه ی بلندمدت را افزایش دهد.

تخم مرغ و لبنیات ، انگور ، کشمش و عسل ، انجیر ،آب پرتقال ، انبه ، پیاز ، موز ، هندوانه ،مارچوبه ، روغنهای نارگیل و زیتون و شکلات تلخ از جمله مواد غذایی مناسبی هستند که موجب تقویت حافظه می شوند.

ورزشهای مناسب برای تقویت حافظه

مطالعه روی مغز موش ها و انسان ها نشان داده است که تمرینات منظم می توانند بازیابی حافظه را بهبود ببخشند. ثابت شده است که تناسب اندام در افراد مسن به کند شدن روند کاهش حافظه کمک می کند آن هم بدون ورزش های ممتد و منظم. مطالعات نشان می دهند که ورزش منظم به طور خاص می تواند حافظه مکانی را بهبود ببخشد، بنابراین شاید برای همه ی انواع بازیابی های حافظه مفید نباشد.

البته فواید ورزش بی شمار هستند، در مورد مغز اثبات شده است که ورزش منظم منجر به بهبود توانایی های شناختی در کنار حافظه می شود. پس اگر به دنبال راهی برای داشتن ذهنی تیز هستید، باید بگوییم که قدم زدن پاسخ شماست.

تمرینات استقامتی

تمرینات دوره ای با شدت بالا یا تمرینات استقامتی به نحوی که با افزایش 80 تا 85 درصد ضربان قلب همراه باشد، سطح هورمون های وابسته به سلامت مغز را به بالاترین حد ممکن می رساند. انجام این تمرینات باید در 2جلسه 30 دقیقه ای باشد. در ورزش های گروهی مانند فوتبال علاوه بر ویژگی های ورزشی به دلیل ذات اجتماعی خود فواید بیشتری برای مغز خواهند داشت.

کار با وزنه

طبق نتایج تحقیقات دانشمندان برزیلی ثبت شده در ژورنال« علوم پزشکی و ورزش» ، تمرینات قدرتی به مدت 60 دقیقه و 3 بار در هفته به مدت 6 ماه باعث بهبود حافظه کوتاه و بلندمدت می شود. تحقیقات دانشمندان دانشگاه UCLA نیز مشخص کرده است برای بهبود حافظه نیاز به تمرکز بالا موقع کار با وزنه در حرکات مختلف است که باعث ایجاد یک چالش ادراکی در مغز می شود . دقیقا برعکس انجام یک حرکت تکراری و مداوم مثل دویدن.

ورزشهای هوازی

با 40 دقیقه ورزش هوازی به مدت 3 بار در هفته در یک سال ، سایز هیپوکامپوس یک فرد بالغ به اندازه 2 درصد افزایش پیدا می کند. بنابر نتیجه تحقیقات دانشگاه ایلینوی، انجام این مدل ورزش باعث بهبود چشمگیر حافظه می شود. دوچرخه سواری با شدت متوسط ، تند راه رفتن ،نرم دویدن و شنا نمونه هایی عالی از ورزش های هوازی هستند.

دویدن در مسافت های طولانی در تولید عصب های جدید در مغز موثر است. دویدن باعث آزاد شدن ماده ی خاصی در مغز و تولید نورون های جدید می شود و هرچه مسافت دویدن بیشتر باشد ، تعداد نورون های تولید شده بیشتر خواهد بود.

راه رفتن آرام در مدت زمان طولانی نیز موجب تولید این نورون ها در مغز می شود.

روشهای ساده دیگر برای تقویت حافظه

حفظ کردن شعر، داستان، فرمول، متن فیلم، لغات، یک ترانه، یادگیری یک ترفند و گوش دادن به موسیقی موسیقدانان بزرگ و… می توانند کمک شایانی به تقویت و فعالیت ذهن و حافظه شما کنند.

باغبانی یکی از روشهای ساده و موثر در تمرکز و تقویت حافظه است. برای شروع کار یک یا دو گلدان هم کافی است. به مرور زمان می توانید پرورش سبزیجات مختلف را به کار خود اضافه کنید.

حل جدول ، حل معما و طرح آن ، بازی با کلمات، حل جدول ، شبیه سازی و… به طور کل بازی های دسته جمعی شاد ذهن را به فعالیت وادار می کند.

دوری از مشروبات الکلی : از دست دادن موقت حافظه یکی از عوارض نوشیدن مشروبات الکلی می باشد. البته طبق نظر محققین ، این عوارض می تواند طولانی مدت نیز باشد و روی سلول های مغزی تاثیر بگذارد. تاثیر موقت این مشروبات با میزان نوشیدن آن ارتباط دارد. افزایش میزان مصرف برابر است با کندتر شدن حافظه.

خواندن مطالب مختلف ، نوشتن ، تغییر صدا و تقلی صداهای مختلف ، صحبت کردن به جای کاراکترهای فیلم و کتاب و نوشتن خاطرات روزانه و ... از جمله راه حلهای مناسب برای تقویت حافظه می باشند.

 به جای مطالعه‌ی طولانی و پیوسته، در جلسات متعدد و منظم مطالعه کنید

یادگیری مطالبِ جدید در جلسات مختلف و با فواصل زمانیِ بیش‌تر، به شما کمک می‌کند زمان مورد نیاز برای پردازشِ اطلاعات را در اختیار داشته باشید. تحقیقات نشان داده است، دانش‌آموزانی که مطالب جدید را در جلسات منظم و با فاصله یاد می‌گیرند، این مفاهیم جدید را بسیار بهتر از دانش‌آموزانی که با همه‌ی این مطالب در یک جلسه‌ی طولانی آشنا شده‌اند، به یاد می‌آورند.

 اطلاعاتی که یاد می‌گیرید را دسته‌بندی و منظم کنید

محققان متوجه شده‌اند که اطلاعات مختلف در حافظه‌ی ما در دسته‌بندی‌های مرتبط و مشخص ذخیره می‌شوند. شما می‌توانید با دسته‌بندی و جدا کردن اطلاعاتی که یاد می‌گیرید از این ویژگی، بهره‌ها ببرید. کافی است مفاهیم و جملات مشابه را در یک دسته قرار دهید یا یک طرح کلی از یادداشت‌ها و کتاب‌هایی که می‌خوانید درست کنید تا بتوانید مفاهیم مشابه را در یک گروه قرار دهید.

از روش‌های یادیار برای یادآوری اطلاعات کمک بگیرید

روش‌ یادیار، ابزاری است که دانش‌آموزان معمولا از آن برای یادآوری اطلاعات مختلف استفاده می‌کنند. یادیار، روش ساده‌ای برای یادآوریِ اطلاعات است. مثلا می‌توانید برای حفظ کردن جمله‌ای که باید آن را به خاطر بسپارید، در ذهن‌تان آن را با یک مسئله‌ی معمولی و عادی که با آن آشنا هستید، پیوند بزنید. بهترین روش‌های یادیار، آنهایی هستند که بدیع هستند، از تصوّراتِ مثبت شکل می‌گیرند و جنبه‌ی طنز دارند. می‌توانید برای به خاطر سپردن اطلاعات از شعر، آهنگ و یا یک لطیفه‌ استفاده کنید.

اطلاعاتی که یاد می‌گیرید را به دقّت و با جزئیات شرح دهید و تکرار کنید

برای اینکه اطلاعات جدیدی را که به خاطر می‌سپارید، به یاد بیاورید، باید آنها را در حافظه‌ی بلندمدت‌تان کُدگذاری کنید. یکی از روش‌های بسیار قدرتمند کدگذاریِ اطلاعات، تکرار مفاهیم و جزئیات است. برای ملموس‌تر شدن مفهوم کدگذاری اطلاعات، می‌توان از این مثال استفاده کرد: تعریف اصلی یک عبارت را بخوانید، آن را به حافظه بسپارید و سپس اطلاعاتِ جزئی‌تری را درباره‌ی عبارت مورد نظر، مطالعه کنید. بعد از اینکه چند بار این کار را تکرار کنید، احتمالا متوجه می‌شوید که یادآوری اطلاعات، خیلی ساده‌تر شده است.

برای بهبود قدرت حافظه و یادآوریِ خود، مفاهیم و اطلاعات را تجسم کنید

خیلی از افراد برای یادگیری و یادآوریِ بهتر آموخته‌ها، اطلاعات و مفاهیم جدید را تجسم می‌کنند. به عکس‌ها، نمودارها و سایر تصاویر کتاب‌های درسی خود دقت کنید. اگر نشانه‌های تصویری زیادی در اختیار ندارید، نشانه‌های مخصوص به خودتان را درست کنید. مثلا در حاشیه‌ی یادداشت‌های‌تان، نمودار یا شکل‌های مختلف بکشید و یا از ماژیک‌های نشان‌گر یا خودکارهایی با رنگ‌های مختلف برای دسته‌بندیِ اطلاعاتی که مطالعه می‌کنید، استفاده کنید.

بین اطلاعات جدید و دانسته‌های قبلی، ارتباط برقرار کنید

وقتی مطالب جدید و ناآشنا را یاد می‌گیرید، سعی کنید بین آنها و دانسته‌های قبلی‌تان، ارتباط برقرار کنید. با ایجاد ارتباط، بینِ مطالبی که از قبل می‌دانید و ایده‌های جدید، می‌توانید تواناییِ به خاطر سپردن و یادآوری آنها را به شکلِ چشم‌گیری افزایش دهید. برای یادآوریِ وظایف عادی روزانه‌ی خود (مثل خریدن نان!) هم می‌توانید همین کار را تکرار کنید.

مفاهیم جدید را به بقیه آموزش دهید

تحقیقات نشان می‌دهد که مطالعه‌ی مطالب جدید با صدای بلند در یادگیری آنها تأثیرِ بسزایی دارد. تجربه‌ی معلمان و روان‌شناسان نیز ثابت کرده است که آموزشِ مفاهیم جدید توسط خود دانش‌آموزان به سایر همکلاسی‌ها، فرآیند یادگیری و یادآوری مفاهیم جدید را بهبود می‌بخشد. شما می‌توانید از این ایده در فرآیندِ مطالعه و یادگیری خودتان، استفاده کنید. مثلا می‌توانید مفاهیم و اطلاعات جدید را به یکی از دوستان خود یا کسی که با او درس می‌خوانید، آموزش بدهید.

به مطالب دشوار، بیش‌تر توجه کنید

آیا متوجّه شده‌اید که گاهی اوقات یادگیری مطالبِ ابتدا و انتهای هر فصل چه‌قدر ساده‌تر از سایر بخش‌هاست؟ دانشمندان در تحقیقات خود متوجّه شده‌اند که ترتیب قرارگیریِ اطلاعات، می‌تواند در یادآوری آنها نقش مهمی داشته باشد. این موضوع را اثرِ موقعیّت‌های سِری (serial position effect) می‌نامند.

درست است که به خاطر سپردن اطلاعاتی که در میانه‌ی فصل قرار گرفته‌اند مشکل است، اما شما می‌توانید با تمرین و تکرار بیش‌تر، بر این مشکل غلبه کنید. روش دیگری که می‌توانید به کار ببرید، بازسازیِ مطالبی است که فراگرفته‌اید. وقتی با یک مفهوم ِمشکل مواجه می‌شوید، قَدری بیش‌تر برای یادگیریِ آن زمان بگذارید.

هر چند وقت یک‌بار، روش مطالعه‌ی خود را تغییر دهید

یک روشِ عالی دیگر برای اینکه قدرت یادآوری خود را افزایش دهید این است که هر چند وقت یک‌بار، روند مطالعه‌ی خود را تغییر دهید. مثلا اگر عادت کرده‌اید موقع مطالعه در جای مشخصی بنشینید، دفعه‌ی بعدی، موقعیّتِ جدیدی را امتحان کنید. اگر بعدازظهرها مطالعه می‌کنید، هر روز صبح چند دقیقه‌ای را به مرور مطالبی که شب قبل یاد گرفته‌اید، اختصاص دهید. با اضافه کردن تجربه‌ها و عادت‌های جدید به زمان‌های مطالعه‌، می‌توانید از تلاش‌های‌تان نتیجه‌ی بهتری بگیرید و حافظه‌ی بلندمدت‌تان را به شکل چشم‌گیری، تقویت کنید.

خواب مناسب و کافی

سال‌هاست که دانشمندان تأکید می‌کنند، خواب کافی برای یادگیری مطالب جدید و تقویت حافظه، بسیار مهم است. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که یک چرتِ کوتاه بعد از یادگیری، به شما کمک می‌کند مطالب را بسیار سریع‌تر به خاطر بسپارید و بهتر به یاد بیاورید.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که خوابیدن بعد از یادگیریِ مطلب جدیدی به تغییرات فیزیکی در مغز منجر می‌شود. در این بررسی‌ها مشاهده شده است که در جریانِ فرآیند یادگیری، دندریت‌های مغزیِ موش‌هایی که دانشمندان مانعِ خوابیدن آنها شده بودند، در مقایسه با موش‌هایی که از خواب کافی برخوردار بودند، رشد کمتری داشته است.

پس بار بعد که با یادگیری مطالب جدید سر و کله زدید، حتما شب خوب بخوابید!

نکات افزایش یادگیری

پیش از آزمون راه بروید

این مطلب ثابت شده است که ورزش می‌تواند حافظه و قدرت ذهن شما را افزایش دهد. تحقیقات انجام‌شده توسط دکتر چک هیلمن از دانشگاه ایلی نویز نشان می‌دهد 20 دقیقه ورزش کردن پیش از هر آزمون می‌تواند عملکرد شما را بهبود بخشد.

به جای خواندن ساده، با صدای بلند بخوانید

اگرچه ممکن است کمی عجیب به نظر برسد، اما این کار را انجام دهید. از نتیجه‌ی این آزمایش حتماً شگفت‌زده خواهید شد و خواهید دید که مطالب را بهتر به یاد می‌آورید؛ اما این کار را در کتابخانه انجام ندهید! اگر به جای این‌که بارها و بارها مطلبی را به‌آهستگی بخوانید، فقط یک بار آن را با صدای بلند بخوانید، 50 درصد بیش‌تر آن را در روز آزمون به یاد خواهید آورد.

به خودت پاداش بدهید

راه‌های بسیار زیادی وجود دارد که بتوانید برای بهینه‌سازی عادات خود، یک سیستم پاداش در نظر بگیرید. با این کار می‌آموزید که چگونه برای یک آزمون به طور مؤثرتری مطالعه کنید. مثلاً یک راه خیلی ساده این است که برچسب‌های کوچکی برای خودتان تهیه کنید و پس از یادگیری هر پاراگراف، یک برچسب به خودتان هدیه دهید و آن را در کنار پاراگراف مورد نظر بچسبانید.

آن‌چه را که می‌خواهی یاد بگیری، آموزش بدهید

بهترین روش برای این‌که بفهمید یک موضوع را چه‌قدر یاد گرفته‌اید، یاد دادن آن به دیگران است. اگر هیچ کس را برای آموزش دادن پیدا نمی‌کنید، یک کلاس خیالی یا پر از عروسک برای خودتان تشکیل دهید.

نمودار ذهنی بسازید

توانایی ایجاد ارتباط بین مفاهیم مختلف، ساده‌ترین راه برای به یاد آوردن مطالب نیست؛ اما موجب تحریک هوش و خلاقیت می‌شود. استیو جابز می‌گوید: خلاقیت فقط کشف ارتباط بین چیزهاست. وقتی از انسان‌های خلاق می‌پرسیم که چگونه این کار را انجام داده‌اند، کمی احساس گناه می‌کنند؛ چون درواقع کاری انجام نداده‌اند، فقط چیزی را که ما ندیدیم، دیده‌اند.

نقشه‌های ذهنی یک راه ساده برای ایجاد ارتباط بین ایده‌ها به وسیله‌ی ساخت یک خلاصه‌ی تصویری با رابطه‌های مختلف است.

نمودار و شکل رسم کنید

رسم شکل و نمودار به شما کمک می‌کند اطلاعات تصویری را خیلی راحت‌تر از آن‌چه هستند توضیح دهید و بیاموزید. این کار موجب می‌شود در جلسه‌ی امتحان برای به یاد آوردن مطالب از حافظه‌ی تصویری خود کمک بگیرید. مثلاً می‌توانید برای یادگیری کارکرد بخش‌های مختلف قلب انسان، تصویر آن را رسم کنید و این مطلب را با شکل تمرین کنید.

فونت مناسب انتخاب کنید

حتی فونتی که با آن مطالب را می‌نویسید یا فونت کتابی که مطالعه می‌کنید بر یادگیری شما اثر می‌گذارد. مثلاً در زبان انگلیسی فونت Times New Roman که در بیش‌تر برنامه‌ها و اپلیکیشن‌ها به عنوان پیش‌فرض انتخاب شده، ساده‌ترین فونت برای یادگیری است. حتی خودتان هم باید تلاش کنید که خوش‌خط‌تر بنویسید.

از اپلیکیشن‌ها برای بلاک کردن سایت‌های مزاحم استفاده کنید

اپلیکیشن‌های خودکنترلی زیادی وجود دارند که با بلاک کردن سایت‌هایی که مزاحم شما هستند به شما کمک می‌کنند تا بتوانید زمانتان را به‌خوبی مدیریت کنید و از هدر رفتن آن جلوگیری کنید. باید مراقب باشید که چرخیدن در اپلیکیشن‌ها و سایت‌ها وقت شما را تلف نکند.

مستند یا فیلم‌های کوتاه آموزشی ببینید

دیدن مستند یا فیلم کوتاه، یک روش سرگرم‌کننده برای یادگیری سریع یک موضوع است. این به شما کمک می‌کند تا جزئیات کلیدی یک مطلب را به خاطر بسپارید و حتی ممکن است مطالب اضافه‌تری نسبت به دیگران در مورد آن مبحث یاد بگیرید که این موجب بهبود عملکرد شما در مدرسه خواهد شد.

برای یادآوری سریع، فلش‌کارت بسازید

با ساخت فلش‌کارت، اطلاعات خود را در مورد مفاهیم، فرمول‌ها، نقل‌قول‌ها و... به‌سرعت مورد امتحان قرار دهید. این کار باعث می‌شود هم بتوانید خیلی سریع مطالب را مرور کنید و هم از خودتان بپرسید تا میزان یادگیری خود را متوجه شوید.

استراحت‌های منظم داشته باشید

وقتی مغز شما در حال کار کردن است، نیاز دارید که استراحت‌های منظمی داشته باشید تا مغز شما بتواند اطلاعات بیش‌تری جذب کند و بتوانید هنگام کار، انگیزه و تمرکز خود را حفظ کنید. بعد از 45 تا 50 دقیقه مطالعه، استراحت کوتاهی داشته باشید؛ زیرا تمرکز شما پس از این مدت کاهش می‌یابد و بعد از یک ساعت و نیم کلاً نمی‌توانید اطلاعات جدیدی را در ذهن خود ثبت کنید.

فضای مطالعه‌ات را سازمان‌دهی کنید

ممکن است شخصی روی صندلی‌های کتابخانه و شخص دیگری روی زمین احساس راحتی کند. عادت‌های شخصی خود را بشناسید و اتاق مطالعه‌ی خود را طبق سلیقه‌ی خود مدیریت و سازمان‌دهی کنید.

تمرین، تمرین، تمرین

با هر روشی که می‌توانید، تمرین و تکرار کنید. آزمون‌های گذشته را از خودتان امتحان بگیرید و شرایط واقع‌بینانه برای خود ایجاد کنید. با ابزارهای جدیدی که در سایت‌ها موجود است از خود آزمون بگیرید و درس‌ها را مرور کنید.

شب قبل از امتحان بیدار نمانید

قبل از این‌که به شب امتحان برسید، از آموخته‌های خود اطمینان حاصل کنید تا نیازی به بیدار ماندن در شب امتحان نباشد. هنگامی که می‌خوابید مغز شما اطلاعاتی را که در زمان بیداری آموخته‌اید جذب می‌کند. خواب شبانه به شما کمک خواهد کرد که فرمول‌های زیاد ریاضی را که برای امتحان به آن‌ها نیاز دارید به خاطر بسپارید.

راه‌های مناسب برای یادگیری را کشف کنید

تمرین راه‌های جدید مطالعه به شما کمک می‌کند تا روشی را که کاملاً مناسب شماست، پیدا کنید. از تکنولوژی برای پیشرفت استفاده کنید. برنامه‌های آموزشی یا اپلیکیشن‌های مفید را بررسی کنید. مثلاً برنامه‌های فرهنگ لغت مناسبی وجود دارند که به شما کمک می‌کنند تا لغات را خیلی راحت‌تر حفظ کنید.

برای یادآوری از عطر یا آدامس استفاده کنید

تحقیقات نشان می‌دهد که اگر هنگام مطالعه‌ی مبحثی خاص، از عطر یا طعمی خاص استفاده کنید و زمانی که از همان مبحث امتحان دارید مجدداً همان عطر یا طعم خاص را مورد استفاده قرار دهید، مطالب خیلی راحت‌تر به یاد شما خواهد آمد و حافظه‌ی شما عملکرد مؤثرتری خواهد داشت.

گروهی مطالعه کنید

مطالعه‌ی گروهی باعث می‌شود با دیدگاه‌های مختلف راجع به هر مبحث آشنا شوید و تجربیات یادگیری خود را به اشتراک بگذارید و رفع اشکال کنید.

یک زبان جدید یاد بگیرید

تحقیقات الن بیستاک در سال 2011 در مورد مبتلایان به آلزایمر ثابت کرد افرادی که دوزبانه بودند حداقل چهار تا پنج سال دیرتر دچار این عارضه شده‌اند. دوزبانی باعث تقویت و ثبات ماده‌ی خاکستری مغز شده و نشانه‌های آلزایمر در افراد دوزبانه با سرعت کم‌تری بروز می‌کند.

منظم باشید

بی‌نظم بودن توانایی سروسامان دادن کارها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ذهنتان را از افکار متنوع، بی‌نظم و به‌خصوص منفی خالی کنید. محیط کار یا مطالعه‌ی سازمان‌یافته و منظم می‌تواند به بهبود حافظه و مهارت‌های شناختی شما کمک کند.

بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید

جرم بین دندان‌ها باعث بروز نوعی واکنش در سیستم ایمنی بدن می‌شود که این واکنش مانع از انتقال مواد مغذی توسط سرخرگ‌ها به مغز می‌شود. استفاده از نخ دندان را جدی بگیرید.

بازی کنید تا عملکرد مغزتان تقویت شود

طبق نظریه‌ی دافنه باوالیر، استاد دانشگاه روچستر، بازی‌های کامپیوتری برخی از مهارت‌های شناختی را بهبود می‌بخشند. طبق نظریه‌ی باوالیر، قدرت تمرکز، حساسیت به قابلیت تشخیص طیف‌های مختلف رنگ‌ها و هم‌چنین قدرت تشخیص اطلاعات جدید به محض دریافت آن‌ها، در افرادی که بازی‌های فکری می‌کنند بیش‌تر و بهتر است.

به حواس پنج‌گانه‌ی خود بیش‌تر و عمیق‌تر توجه کنید

برای عمیق شدن ادراک خود سعی کنید به حواس پنج‌گانه‌ی خود دقت کنید. برای این کار به عنوان مثال وقتی آب می‌نوشید سعی کنید مسیر عبور آب را در گلوی خود تعقیب کنید. آرام غذا خوردن را با چشمان بسته تجربه کنید. موسیقی را با تأکید بر مفاهیم و آرام بشنوید. مسیر موفقیت خود را به‌آرامی در تصور خود نمایش دهید. این کار می‌تواند نوعی تمرین برای افزایش تمرکز و مثبت‌اندیشی باشد. آرام باشید و در برابر چالش‌های زندگی مدیریت هیجان داشته باشید.

ایده‌های جدید برای موفقیت خود را با صدای بلند برای خودتان تکرار کنید

بر اساس نظریه‌ی «یادگیری، حافظه و شناخت»، وقتی ایده‌های‌مان را با صدای بلند بیان می‌کنیم آن‌ها را بهتر به خاطر سپرده و برای عملی کردن آن‌ها اراده‌ای بیش‌تری پیدا می‌کنیم. البته به خاطر داشته باشید که بلند بیان کردن ایده‌ها ارتباطی با بلند مطالعه کردن ندارد. این ترفند فقط راهی برای به خاطر سپردن ایده‌ها و پیشنهادهای جدید برای تغییر است.

روی چیزهایی که مطالعه می کنید، تمرکز کنید

تمرکز، یکی از مولفه‌های اصلیِ حافظه است. برای اینکه اطلاعات از حافظه‌ی کوتاه‌مدت به حافظه‌ی بلند‌مدت شما منتقل شوند، باید به صورت فعّال و مستمر به این اطلاعات توجه کنید. سعی کنید مطالب جدید را در شرایطی یاد بگیرید که هیچ عاملی (مثل تلویزیون، موسیقی و …) تمرکز شما را به هم نمی‌زند.

اگر هم‌اتاقی‌های شلوغ یا بچّه‌های پر سرو‌صدایی دارید، احتمالا به این سادگی‌ها نمی‌توانید از شرِ حواس‌پرتی خلاص شوید. در این شرایط می‌توانید زمانی را برای تنهایی‌های خود، کنار بگذارید. از هم‌اتاقی‌های‌تان بخواهید، کمی تنهای‌تان بگذارند و از همسرتان خواهش کنید یک ساعتی از بچّه‌ها مراقبت کند تا بتوانید روی کارتان تمرکز کنید.

یادگیری یک مهارت جدید

بدیهی است که هرچه بیشتر از مغزتان کار بکشید، عملکرد مغز بهبود می‌یابد. مثلا یادگیری یک ساز جدید موجب خواهد شد در تبدیل اطلاعات دیداری (نُت موسیقی) به یک کار عملی (نواختن ساز) مهارت بیشتری پیدا کنید. یا مثلا یادگیری یک زبان جدید، مغزتان را با طرز تفکری متفاوت مواجه خواهد کرد و ناگزیرتان می‌کند خودتان را به شیوه‌ی دیگری ابراز کنید.

حتی می‌توانید یک قدمِ بلندتر بردارید و به یادگیری رقص اقدام کنید. مطالعات نشان داده است یادگیری رقص در سالخوردگان به پیشگیری از آلزایمر کمک می‌کند.

تکرار

اگر از مطالعه گروهی لذت می برید، مطمئن شوید که درست بعد از کلاس این کار را انجام می دهید. تکرار فوری، خواندن و بحث در مورد اطلاعاتی که آموخته اید، باعث می شود بسیار آسان تر، مفاهیم را در حافظه بلندمدت خود تثبیت کنید. با انجام تمرین ساده تکرار مطالب، می توانید از یکی از قدرتمندترین روش های به خاطرسپاری بهره ببرید.

علاوه بر این، هر فردی، برداشت متفاوتی از شنیدن و درک مفاهیم دارد، بنابراین شنیدن تحلیل های مختلف از یک مطلب باعث می شود درک کامل تری از آن ایجاد شود. 

تفکر و تعمق کنید تا حافظه فعالتان بهتر شود

حافظه فعال تقریبا شبیه دفترچه یادداشت مغز شماست، جایی که اطلاعات جدید موقتا نگهداری می شوند.  هنگامی که نام کسی یا آدرسی که می خواهید بروید را می شنوید این اطلاعات را در حافظه فعالتان نگه می دارید تا اینکه کارتان با این اطلاعات تمام شود. اگر این اطلاعات بیشتر از این برایتان استفاده ای نداشته باشد مغزتان اجازه می دهد به کل پاک شوند. اما اگر استفاده داشته باشند، به حافظه بلند مدت سپرده می شوند. آنجا می توانند تقویت شده و بعدا به یاد آورده شوند.

حافظه فعال چیزی است که هر روز استفاده می کنیم، پس اگر قویتر باشد، زندگی روزانه ما را خیلی راحت تر می کند. در اکثر بالغین این حافظه در حدود حداکثر 7 مورد را می تواند در خود نگه دارد. اگر شما از ظرفیت حداکثری حافظه تان استفاده نمی کنید مدیتیشن می تواند شما را در تقویت حافظه یاری دهد.

تحقیقات نشان داده شرکت کنندگانی که قبلا هیچ تجربه ای در مدیتیشن نداشتند، تنها در 8 هفته توانستند حافظه فعالشان را بهبود ببخشند. مدیتیشن با قدرت خود به ما کمک می کند تمرکز کنیم، همچنین پس از 2 هفته اثرات مثبت اثبات شده ای روی نمرات آزمون های استاندارد و حافظه فعال داشته است.

چرا مدیتیشین برای حافظه مفید است؟ درطول مدیتیشن مغز شما در پردازش اطلاعات مانند حالت عادی فعال نیست.

بنابر این در این زمان استراحت کوتاهی به مغز شما داده می شود که ذهن خود را خالی کنید. در این حالت نه تنها استرس کمتری را احساس خواهید کرد بلکه چیزهای بیشتری هم به یاد می آورید.

برای تقویت حافظه در زندگیتان تنوع ایجاد کنید

انجام اموری مثل رفتن به فضاهای سبز و ورزش کردن برای ایجاد تنوع بسیار تاثیر گذار و موجب تقویت حافظه و بهبود عملکرد مغز میشود . اما انجام فعالیت های ساده نیز می تواند باعث ایجاد تنوع در ذهنتان گردد. 

انجام فعالیت با دست مخالف

این روش بسیار ساده و جالب است کافی است تنها اموری که هرروزه انجام میدهید را با دست مخالفتان انجام دهید. به طور مثال:

از این پس با دست مخالف مسواک بزنید

باتلفن همراهتان برای مدتی در طول روز با دست مخالفتان کار کنید

با دست مخالفتان روزانه چند خط بنویسید